Wij mensen hebben essentieel 3 behoeften: veiligheid, vervulling en verbondenheid.

Die drie groepen behoeften komen overeen met het zogenaamde drievoudige brein.

Veiligheid komt overeen met de hersenstam, het reptielenbrein.

Vervulling komt overeen met de subcortex (ook het limbische of zoogdierenbrein genoemd – met functies als de hypothalamus, de thalamus, de amygdala, de hippocampus en de basale kernen, een regelsysteem voor vloeiende bewegingen maar ook gerelateerd aan motivatie en beloning).

Verbinding komt overeen met de neocortex die de neurologische basis vormt voor ons functioneren als sociale wezens (met functies als taal, empathie, samenwerken en compassie). De neocortex wordt ook soms het ‘menselijke brein’ genoemd. Het meest recente deel van de neocortex zijn de voorhoofdskwabben, het bewustzijnscentrum of ook het wilcentrum genoemd.

Stroom mee met de FLOW

Onze optimale staat is FLOW, een staat van spontaniteit en verbeelding. Dat is ook onze natuurlijke staat zoals je kunt zien bij kleine kinderen… Allerlei ervaringen in ons leven halen ons uit balans en uit de natuurlijke staat. De weg terug naar de natuurlijke staat en meer FLOW in ons leven loopt via loslaten van wat ons niet langer dient. Alles wat teveel was om meteen te verwerken (dat is vooral trauma) stoppen we weg. Dat zijn eigenlijk delen van onszelf die bevroren zijn en niet meer ‘meestromen’ met de FLOW. Het zijn in feite afgescheiden zielsdelen. Ze zijn de redenen waardoor we uit verbinding zijn met ons diepere, ware zelf.

FLOW is essentieel een staat van verbinding en vervulling en dat kan niet zonder veiligheid.

Zolang er angst in ons onderbewuste leeft zullen we reageren in plaats van verbinden en zullen we geen vervulling kennen.

Om in de flowzone te leven dien we daarom te schakelen van reactief leven naar responsief leven.

Alleen door responsief te leven kunnen we in FLOW. In FLOW reageren we niet maar geven we een creatieve of intuïtieve respons op het NU. Anders gezegd: we reageren dan niet vanuit onze conditioneringen en patronen.

Groeien naar meer responsiviteit impliceert drie luiken: toelaten, loslaten en binnenlaten (let it be, let it go, let it in).

1. Toelaten (wat is ‘laten zijn’ i.p.v. meteen in verzet te schieten)

Toelaten ontwikkel je door mindfulness, door presence, door waarnemerschap. Door bewust te zijn van de spanning, de frustratie, het ongemak, de weemoed, de angst etc. die oprijzen in ons lijf creëren we activiteit in ons bewustzijnscentrum, de frontale kwabben. We zijn daardoor in staat om onze bewuste wil in te schakelen en dus aan bewuste zelfcontrole te doen (responsief i.p.v. reactief). Het alternatief is dat we niet bewust zijn van wat in ons lijf gebeurt en dan nemen de automatische patronen (het ego) over. Bye bye FLOW.

Door bewust onze innerlijke dialoog te voeren (‘ik voel frustratie opkomen’ i.e. de emotie benoemen) vergroten we niet alleen de activiteit in de neocortex; we verminderen ook de activiteit in onze amygdala, het emotionele alarmsysteem. Alleen dan kun je bewust onderzoeken wat er gebeurt (nog meer activiteit in de neocortex): welke behoefte is gefrustreerd? Welke informatie mis je? Waarmee heb je hulp nodig? Wat werd getriggerd? Het is als uit de drama op het filmscherm stappen en in de bioscoopzaal gaan zitten als toeschouwer. Je kunt alleen dan responsief handelen in plaats van in het drama gezogen te worden.

2. Loslaten

Besef dat geleid worden door de oude hersenen je relaties en de vervulling van je wensen niet ten goede zal komen. Om responsief te zijn dien je de neocortex te leren gebruiken. Dat vergt oefening! Juist door de intense emoties te zien en te accepteren (mindfulness) maar niet de leiding te geven kun je ze loslaten. Woede kun je dus bijvoorbeeld beter niet onderdrukken of ontkennen. In plaats daarvan kun je ze leren benoemen en ook bewust leren uitdrukken welke behoefte gefrustreerd is (in innerlijke dialoog of in een relatie). Kies ervoor om bewust trager en dieper te ademen (het wilcentrum inschakelen) terwijl je overlevingshersenen je juist sneller en minder diep willen doen ademen als gevolg van de boosheid. Ontspan armen en benen in plaats van ze meer aan te spannen (weer een bewuste keuze in het wilcentrum).

Neem bewuste actie zoals een gesprek tijdelijk onderbreken en een wandeling maken. Hecht ook niet teveel geloof aan al de gedachten die naar boven komen wanneer er boosheid is. Die gedachten komen met zekerheid niet van je hart en ziel maar van je ego! Onderzoek in plaats welke overtuiging of waarde hier speelt en communiceer daarover. Kijk naar hoe je iets hebt geïnterpreteerd en onderzoek of dat wel klopt. Heb je wel alle informatie? Weet je echt wat de ander bedoelt? Klopt jouw overtuiging wel? Voel in je lijf hoe uit de reactieve modus komt door te kiezen voor responsiviteit. Voel hoe je de alarmstaat van je oude hersenen tot rust komt onder invloed van je neocortex. Het voelt als power!

3. Binnenlaten

Stem je bewust af op de innerlijke resources die je zullen helpen om in verbinding te blijven . Laat je wil spreken. Laat je hart spreken. Voel de moed om te zeggen wat je te zeggen hebt. Durf je kwetsbaarheid te benoemen. Doe iets waar je blij van wordt. Denk aan wat wel goed gaat. Bekijk welke opties er zijn. Zie je sterktes. Denk aan waar je dankbaar voor bent. Glimlach. Maak verbinding met jezelf en de ander. Stel een vraag en luister echt. Zoek hulp. Doe beroep op je bewuste waardesysteem. Denk aan wat je geleerd hebt van de wijsheidtradities. Telkens er een uitdaging is, denk aan je resources!.

Deze drie stappen kun je steeds beter nemen als je jouw innerlijke resources en jouw externe resources blijft uitbreiden. Stress wint het namelijk alleen van je wanneer de uitdaging groter wordt dan de resources die je ter beschikking hebt. FLOW is een dynamische balans tussen uitdaging en resources. Hogere niveaus van FLOW worden alleen bereikt door meer uitdagingen aan te kunnen. Dat impliceert per definitie dat je bewust je resources uitbreidt, zowel innerlijk (zoals moed, inzicht, begrip, mindfulness, focus…) als extern, zoals vriendschappen bondgenootschappen, geldreserves… Doe een ademhalingscursus. Beoefen yoga. Doe aan fitness. Leer van de wijsheidtradities. Glimlach meer. Ontwikkel een dankbaarheidattitude. Focus op wat je wel wilt in plaats van op je frustraties over alles wat je niet wilt. Focus op wat je reeds hebt en wat je reeds kunt in plaats van op alles wat je niet hebt en nog niet kunt. En nog veel meer.

Hoe dat allemaal in de praktijk steeds sterker kan worden is ook het thema van onze online workshop ‘Leren loslaten’.

Als je interesse hebt om makkelijker in FLOW te raken en met loslaten bezig te gaan, er is nu een online training om te leren loslaten. Je kan beginnen met 3 gratis lessen. Om te starten met de gratis lessen surf naar https://lerenloslaten.com/3-gratis-lessen

Ik wens je diepe ontspanning en een leven vol gezondheid, geluk en FLOW toe!

Hartegroet,
Jan Bommerez